Trầm hương vốn được hình thành từ những cây Dó bầu bị nhiễm bệnh. Tùy theo mức độ nhiễm dầu mà gỗ trầm hương sẽ có màu đậm hay nhạt. Thường cây Dó bầu sẽ có màu trắng ngà, tùy thuộc vào lượng dầu trầm chứa trong đó mà gỗ sẽ có màu nâu nhạt, nâu sẫm và đen khác nhau.
Trầm hương có rất nhiều công dụng, được rất nhiều người ưa thích và săn lùng.
Cùng Thế Giới Đồ Gỗ tìm hiểu xem Trầm Hương được tạo ra như thế nào và công dụng ra sao nhé !
1. Trầm Hương được tạo ra như thế nào ?
Trầm hương thực chất là lượng dầu kết tinh trong gỗ cây Dó. Lý do vì sao nó kết tụ như vậy thì ngày nay giới khoa học đã tìm hiểu và nắm rõ được quy luật và cách tạo trầm.
Khoa học đã khẳng định, trầm hương là phần gỗ chứa nhiều nhựa thơm sinh ra từ thân cây dó mọc nhiều trong những cánh rừng già của Việt Nam ngày xưa.
Khi cây dó bị thương, chất dầu trong cây tụ lại để kháng cự sự phá hoại nhiễm bệnh từ bên ngoài, chất dầu đọng lại đó dần dần biến tính và thành trầm, tuỳ theo thời gian hình thành và mức độ nhiễm mà sẽ cho ra được những khối trầm to nhỏ và hình dáng khác nhau.
Những cây dó có trầm thường bị xơ xác và thân có u, bướu, bị sâu đục, gò mối đóng, mảnh bom đạn găm vào, cây bị giông gió làm gãy cành hay bị sét đánh.

Một lần nữa xin đính chính lại là chất lượng trầm hương KHÔNG xét theo tuổi sinh trưởng của cây, mà xét theo tuổi nhiễm bệnh của cây, và tùy thuộc vào cơ địa của từng cây mà cho chất lượng trầm khác nhau, nên để tính chất lượng trầm theo “tuổi” là hoàn toàn không chính xác. Chất lượng của trầm được đo bằng độ thơm và hàm lượng dầu trầm chứa trong gỗ. Nếu thiếu 2 yếu tô trên thì cây Dó có 1000 năm tuổi nhưng không tạo trầm cũng chẳn là gì cả…
Trong tự nhiên, một số loài dó có tuổi đời trên 100 năm tuổi, nhưng cơ thể của cây hoàn toàn khoẻ mạnh. Nếu cây bị đốn hạ và khai thác thì thật là một sự lãng phí, vì nó chẳn có giá trị gì khác ngoài làm củi đốt hoặc làm giấy. Gỗ dó rất mềm, chất lượng gỗ không tốt cho các sản phẩm đồ gỗ.
Trầm hương việt nam (越南沉香, Agarwood vietnam) được xem là một trong những nước có chất lượng tốt nhất và nhiều nhất, tuy nhiên do khai thác một cách tận diệt mà không có biện pháp bảo tồn nên ngày càng hiếm và giá trầm hương ngày càng đắt đỏ.
Nắm được quy luật của sự hình thành trầm hương trên cây dó mà ngày nay con người đã ứng dụng vào việc cấy trầm trên cây dó bầu bằng nhiều hình thức khác nhau : Vi sinh, hoá chất, cơ học…
Với mục đích làm cây bị thương và nhiễm bệnh nhằm tiết ra lớp dầu để kháng lại, về lâu dài sẽ hình thành trầm hương.

Nhưng để việc hình thành trầm hương có chất lượng cao đòi hỏi quá trình bài tiết đó phải trải qua hàng chục, hàng trăm năm để cho ra những khối trầm tốt và hàm lượng tinh dầu trầm cao dẫn đến chìm trong nước.
Trầm hương trồng tạo trầm ngày nay thì chỉ tầm 7 đến 10 năm là được cấy tạo trầm và khai thác nên chất lượng và giá trị của nó không cao, thường chỉ được dùng làm nguyên liệu để rút tinh dầu và làm nhang, một số cây có chất lượng tốt và to sẽ được xỉa làm trầm cảnh.
Những phần lan nhiễm thành khối to thì dùng để chế tác tượng hoặc làm những vòng tay nhưng giá trị không cao do chất lượng dầu chứa trong sớ gỗ và mùi thơm so với trầm tự nhiên đều không đạt.
Vậy làm thế nào để nhận biết gỗ trầm hương khi vô tình bạn vấp phải nó mà cứ tưởng là gỗ tạp, hay là cục gỗ tạp có ít giá trị mà bạn cứ tưởng là kỳ nam và đem chào bán trầm hương cho Shop.
Cách duy nhất là các bạn phải tiếp xúc với nó, trên phương diện cả lý thuyết và thực hành.
2. Công dụng của Trầm Hương
Vì hình thành ngoài tự nhiên, dân gian tương truyền cây dó bầu hút linh khí của trời đất mà sinh ra trầm hương, không phải cứ cây Dó nào cũng tạo trầm, phải 1000 cây dó ngoài tự nhiên thì mới có 1 cây cho trầm. Người xưa gọi đó là cơ duyên, dó linh khí tích tụ mà có.
Với nhiều công dụng khác nhau nên trầm hương được chế tác thành rất nhiều loại phục vụ cho đời sống con người: phong thuỷ, tâm linh, trị bệnh hay khác hơn là thể hiện đẳng cấp, sự khác biệt. ( Trầm Hương Việt đã có những bài viết chi tiết về vấn đề này).

Mỗi loại sản phẩm được làm từ trầm hương đều có công dụng khác nhau.
1. Vòng tay và chuỗi hạt trầm
Dùng để đeo theo bên mình giúp may mắn, trành tà ngãi hiệu quả.
Mặt khác mùi hương trên vòng tay toả ra xung quanh sẽ làm cho người dùng cảm thấy dễ chịu, tinh dầu được thẩm thấu qua da hằng ngày giúp cho cơ thể khoẻ mạnh.
Nếu bạn đeo một vòng tay trầm tự nhiên, sau khi đeo bạn tháo ra và ngữi vùng tay tiếp xúc với vòng trầm sẽ cảm nhận được mùi thơm còn lưu lại.

2. Tượng trầm hương.
Dùng để trang trí xung quanh nhà, tạo không gian dương kích thước lưu thông nguồn năng lượng bí ẩn. Người xưa thường bày bố ở những nơi làm việc, tiếp khách, làm ăn với dụng ý thu hút tài lộc.
3. Trầm miếng và bột trầm hương.
Dùng để xông đốt vào các ngày lễ lớn, dùng để thờ cúng các đấng bề trên, tổ tiên ông bà hay dùng để xông nhà khi về nhà mới hoặc nhà để lâu không có ngươi xử dụng.
4. Nhang trầm hương.
Ngày nay với biến tấu và dễ dàng xử dụng ở mọi nơi mọi lúc, trầm hương khi đốt lên cho mùi thơm ngọt bay khắp nơi là mùi hương thường được người xưa xử dụng để làm cầu nối tâm linh.
Dùng nhang trầm hương để đốt thưởng hương uống trà, nhang trầm không tăm và nhang nụ là 2 loại sản phẩm được nhiều người xử dụng. Ngoài ra còn có nhang tăm, nhang vòng. Tuỳ theo mục đích sử dụng mà các bạn có thẻ xử dụng chúng.
5. Tinh dầu trầm hương.
Là thứ tinh tuý nhất được chưng cất từ trầm hương. Có thể dùng để xông và dược liệu quý, nhưng thường dùng nhiều nhất để làm chất định hương trong nước hoa. Vì trong chất dầu đó có nhiều gốc benzen “gì đó” kìm hảm giúp cho mùi hương lưu lâu.

Trầm hương còn được dùng để làm các bài thuốc chữa trị các bệnh đơn giản trong đông y ngày xưa. Nhưng hiện nay thì hầu như không có ai sử dụng vì giá trầm hương ngày càng cao.
Trên đây là tổng hợp về cách tạo ra Trầm Hương và công dụng của nó. Hi vọng qua bài viết mà Thế Giới Đồ Gỗ chia sẻ có thể giúp bạn giải đáp được những thắc mắc vốn có.
XEM THÊM :